Kıdem Tazminatı ve Emeklilik Şartları Nelerdir?

Kıdem tazminatı nasıl alınır? Emeklilik şartları nelerdir? SGK, Bağ-Kur, EYT, doğum ve askerlik borçlanması gibi tüm detayları bu kapsamlı rehberde bulabilirsiniz.

Kıdem Tazminatı Almanın Şartları

Türkiye’de kıdem tazminatı almak için çalışanların belirli koşulları yerine getirmesi gerekir. En temel şart, işçinin kendi isteği dışında işten çıkarılmasıdır. Ancak bazı özel durumlarda istifa edilerek de kıdem tazminatı alınabilir.

İstifa Ederek Kıdem Tazminatı Alınabilecek Durumlar

• Emeklilik: Yaş dışındaki diğer emeklilik şartları tamamlandığında

• Askerlik: Erkek çalışanlar askerlik nedeniyle

• Evlenme: Kadınlar evlendikten sonra bir yıl içinde

• Haksız uygulamalar: İşyerinde kötü muamele, hak ihlali

• SGK Yazısı: Emeklilik şartlarının sağlandığına dair belge ile

SGK’dan alınacak yazı, iş yerine verilerek kıdem tazminatı talebi yapılabilir. Noter aracılığıyla gönderilmesi, hukuki açıdan avantaj sağlar.

Emeklilik Şartları Nelerdir?

Emekli olmak için gerekli şartlar, sigorta başlangıç tarihine, prim gün sayısına ve yaşa göre değişir.

8 Eylül 1999 Öncesi Girişliler

• Yaş şartı aranmaz.

• 3600 gün primi olanlar emekli olabilir.

• Kısmi emeklilik için yaş şartı: Erkekler 60, kadınlar 58.

8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 Arası

• 4500 gün + 25 yıl sigortalılık veya

• 7000 prim günü ile emeklilik hakkı

1 Mayıs 2008 ve Sonrası

• 7200 gün prim

• Yaş şartı, giriş yılına göre 58-65 arasında değişir

Bağ-Kur ve SSK Farkı

Bağ-Kur’dan emeklilik için genellikle 9000 gün prim gerekir.
Ancak SSK’dan emekli olmak isteyenler için son 3.5 yılın SSK’lı olarak geçmiş olması gerekir. Bu durumda 7000 gün yeterlidir.

Örnek:
Bağ-Kurlu bir kişi SSK’lı olarak 1261 gün çalışırsa, SSK’dan emekli olabilir.

Malulen Emeklilik

Ağır sağlık sorunları yaşayanlar %60 iş gücü kaybı raporu ve en az 1800 prim günü ile malulen emekli olabilir.
Rapor, SGK tarafından onaylanmalıdır.

Kadınlar İçin Doğum Borçlanması

Sigortadan sonraki doğumlar için 2 yıl (720 gün) borçlanma hakkı tanınır.
Kadınlar bu sayede prim günlerini tamamlayabilir.

Askerlik Borçlanması

Erkek çalışanlar sigorta öncesi askerlik sürelerini borçlanarak giriş tarihlerini geriye çekebilir. Bu da erken emeklilik anlamına gelir.

Yurt Dışında Çalışanlar İçin Emeklilik

Yurt dışında çalışan Türk vatandaşları, Türkiye’de emekli olabilir. Ancak bunun için kesin dönüş şartı aranır.
Çalışırken Türkiye’den emeklilik hakkı yoktur.

Engelli Raporu ile Erken Emeklilik

%40 ve üzeri engeli olan bireyler, vergi indirimi alarak:

• 16 yıl sigortalılık

• 3600-4000 gün primle emekli olabilir. Yaş şartı aranmaz.

Emekli Maaşı ve Düşük Prim

Asgari ücretle çalışmış olanların emekli maaşı da düşük olur.
Emekli maaşı hesaplamasında yatırılan primin yüksek olması büyük avantaj sağlar.

Kıdem Tazminatı Tek Seferde Mi Ödenir?

Evet. Kıdem tazminatı bölünemez. Ancak işçinin rızası ile taksitli ödeme mümkündür.
Rıza yoksa arabuluculuk ya da dava yoluna gidilebilir.

Kısmi Çalışma ve Haklar

Kısmi çalışanların maaşı da çalıştıkları gün sayısına göre belirlenir.
İşverenin belirlediği kurallara uymayan çalışanlar işten çıkarılabilir.

Staj Sigortası Emeklilikte Sayılır Mı?

Hayır. Staj ya da çıraklık dönemi sigorta başlangıcı olarak kabul edilmez.
Ancak doğum ya da askerlik borçlanması gibi işlemlerle giriş tarihi geri çekilebilir.

Hizmet Tespiti ve Kayıt Dışı Çalışma

Kayıt dışı çalıştığını iddia edenler hizmet tespit davası açarak haklarını arayabilir.
Bu süredeki primler mahkeme kararıyla işverene yüklenir.

Emeklilikte EYT Avantajı

EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesiyle:

• 8 Eylül 1999 ve öncesinde SGK girişi olanlar

• Yaş beklemeden emekli olabilir

Türkiye’de emeklilik sisteminde çok fazla değişken var. Her bireyin durumu özel olarak değerlendirilmelidir.
Kıdem tazminatı, emeklilik yaşı, prim borçlanması, çalışma şekli gibi tüm faktörler birlikte ele alınmalıdır.

Tavsiyemiz:

• SGK’ya giderek bilgi alın.

• Gerekirse uzman danışmanlık desteği alın.

• Hileli yollara başvurmayın, cezai sonuçlar doğabilir.