Kıdem tazminatı alma koşulları, emeklilik hesaplamaları, SGK prim günü ve borçlanma seçenekleri hakkında tüm bilgiler! Sık sorulan sorular ve detaylı cevaplar bu rehberde.
Kıdem Tazminatı Alma Şartları
Kıdem tazminatı alabilmek için işçinin işveren tarafından haklı bir neden olmadan işten çıkarılması veya yasal istisnalardan birini karşılaması gerekir. İşte kıdem tazminatı alma yolları:
-
Emeklilik: Yaş dışındaki emeklilik şartlarını tamamlayanlar istifa ederek tazminat alabilir.
-
Askerlik/Evlilik: Erkekler askere gittiğinde, kadınlar evlendikten 1 yıl içinde tazminat hakkı kazanır.
-
Haksız Uygulamalar: İşverenin ağır hak ihlalleri durumunda çalışan istifa edip tazminat alabilir.
⚠️ Dikkat: Tazminat almak için SGK’dan “yaş dışındaki şartlar tamamlandı” yazısı alınmalı ve dilekçe noterden gönderilmelidir.
Emeklilik Hesaplama ve Prim Günü
Emeklilik şartları, sigorta başlangıç tarihine göre değişir:
1. 8 Eylül 1999 Öncesi Sigortalılar:
-
Yaş şartı yok.
-
3600 gün primle (10 yıl) emekli olunabilir.
2. 1999-2008 Arası Sigortalılar:
-
25 yıl + 4500 gün veya 7000 gün prim gereklidir.
-
Yaş şartı: Erkekler 60, kadınlar 58.
3. 1 Mayıs 2008 Sonrası Sigortalılar:
-
7200 gün prim ve yaş şartı (60/58) uygulanır.
Sık Sorulan Sorular ve Cevapları
1. Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
-
Çalışılan her yıl için brüt ücretin 30 günlük tutarı ödenir. Örneğin, 5 yıl çalışan biri 5 x brüt maaş alır.
2. Prim Eksikliğinde Borçlanma Yapılabilir mi?
-
Askerlik, doğum, yurt dışı borçlanması yapılabilir. Ancak hileli prim ödemeleri tespit edilirse emeklilik iptal edilir.
3. Emekli Olduktan Sonra Çalışırsam Tazminat Alır mıyım?
-
Emekli çalışanlar, işten çıkarılırsa kıdem tazminatı alabilir. İstifa ederse alamaz.
4. EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) Nedir?
-
EYT’liler, prim gününü tamamladığında yaş beklemeden emekli olur. Örneğin, 1999 öncesi sigortalılar 3600 günle emekli olabilir.
5. Staj ve Çıraklık Süreleri Prim Sayılır mı?
-
Hayır. Staj ve çıraklık dönemleri prim hesabına dahil edilmez.
Sigorta Hakkında Merak Edilen ve Sık Sorulan Sorular
-
Soru: “1997 SGK girişliyim, 3600 gün primim var. Emekli olabilir miyim?”
-
Cevap: 1999 öncesi sigortalı olduğunuz için yaş şartı olmadan emekli olabilirsiniz.
-
Soru: “2005 SGK girişliyim, 6200 gün primim var. Ne zaman emekli olurum?”
-
Cevap: 7000 gün prim ve 60 yaş şartını tamamlamanız gerekiyor.
-
Soru: “Bağkur borcum var, SGK’dan emekli olabilir miyim?”
-
Soru: “1986 doğumluyum, 2003’te SSK’lı olarak işe başladım. 5400 gün primim var. Ne zaman emekli olurum?”
-
Cevap:
-
Sigorta başlangıcınız 2003 olduğu için 7.000 gün prim + 60 yaş şartı geçerli.
-
1600 gün prim eksik. Askerlik borçlanması veya isteğe bağlı sigorta ile tamamlayabilirsiniz.Cevap: SGK’dan emekli olmak için son 3,5 yıl SGK’lı çalışmanız ve prim şartını tamamlamanız gerekir.
-
-
-
-
Soru: “1990 SSK girişliyim, 3600 gün primim var. 55 yaşındayım. Hemen emekli olabilir miyim?”
-
Cevap:
-
1999 öncesi sigortalı olduğunuz için yaş şartı yok. 3600 günle hemen emekli olabilirsiniz.
-
-
Soru: “2009’da SSK’lı çalışmaya başladım, 5000 gün primim var. Emeklilik için ne gerekiyor?”
-
Cevap:
-
1 Mayıs 2008 sonrası sigortalılar için 7200 gün prim + 60 yaş şartı var.
-
2200 gün prim ve 15 yıl çalışmanız gerekiyor.
-
-
Soru: “2015’te doğum yaptım, 2 yıl izin kullandım. Bu süreyi borçlanarak prim günüme ekleyebilir miyim?”
-
Cevap:
-
Evet. Doğum borçlanması ile 2 yıla kadar (720 gün) prim kazanabilirsiniz.
-
Borçlanma bedelini SGK’ya ödeyerek emeklilik sürenizi kısaltın.
-
-
Soru: “Hem SSK hem Bağkur primim var. Toplam 8000 gün. Hangisinden emekli olmalıyım?”
-
Cevap:
-
Son 3,5 yıl SSK’lı çalıştıysanız SSK’dan emekli olun (7000 gün + 60/58 yaş).
-
Aksi halde Bağkur’dan emeklilik için 9000 gün tamamlamanız gerekir.
-
-
Soru: “1980 doğumluyum, %60 engel raporum var. 1800 gün primimle emekli olabilir miyim?”
-
Cevap:
-
Malulen emeklilik için 1800 gün prim + SGK onaylı engelli raporu yeterli.
-
Başvuru yaparak maaşınızı hemen başlatabilirsiniz.
-
-
Soru: “1995’te stajyer olarak sigortalı oldum. Bu süre prim hesabına dahil mi?”
-
Cevap:
-
Hayır. Staj ve çıraklık süreleri prim hesabında dikkate alınmaz.
-
-
Soru: “Yurt dışında 10 yıl çalıştım. Bu süreyi borçlanarak emekliliğe ekleyebilir miyim?”
-
Cevap:
-
Evet. Yurt dışı borçlanması yaparak 10 yılı SGK’ya satın alabilirsiniz.
-
Borçlanma bedelini ödeyip prim gününüzü artırabilirsiniz.
-
-
Soru: “2002’de SSK’lı işe girdim, 2010’da memur oldum. Emeklilik şartlarım nasıl değişti?”
-
Cevap:
-
Memur statüsüne geçtiğiniz için 25 yıl hizmet + 60 yaş şartı uygulanır.
-
SSK primlerinizi hizmet birleştirme ile emeklilik sürenize ekleyin.
-
-
Soru: “İşverenim 5 yıllık kıdem tazminatımı taksitle ödemek istiyor. Kabul etmeli miyim?”
-
Cevap:
-
Hayır. Kıdem tazminatı tek seferde ödenmelidir. Taksit için sizin onayınız şart.
-
Onay vermezseniz, iş mahkemesine başvurabilirsiniz.
-
-
Soru: “Sigortasız çalıştığım 2 yılı hizmete dahil ettirebilir miyim?”
-
Cevap:
-
Hizmet tespit davası açarak sigortasız çalıştığınızı kanıtlayabilirsiniz.
-
Mahkeme kararıyla bu süre prim hesabınıza eklenir.
-
-
Soru: “EYT’liyim, 5500 gün primim var. Emekli olmak için ne yapmalıyım?”
-
Cevap:
-
EYT kapsamında yaş şartı olmadan emekli olabilirsiniz.
-
Priminiz 5975 günü geçtiyse hemen başvuru yapın
-
-
Emeklilikte Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Prim Tamamlama: Eksik günler için isteğe bağlı sigorta yapılabilir.
-
Hizmet Birleştirme: Farklı sigorta türlerini birleştirerek prim günü artırılabilir.
-
Yasal Danışmanlık: Hatalı işlemlerden kaçınmak için SGK veya avukatlardan destek alın.
Kıdem tazminatı ve emeklilik süreçleri karmaşık görünse de doğru bilgiyle kolayca yönetilebilir. SGK prim gününüzü düzenli kontrol edin, borçlanma seçeneklerini değerlendirin ve yasal haklarınızı öğrenmek için uzman desteği almayı ihmal etmeyin.
